Czy smażenie jest zdrowe, czy można się bezkarnie zajadać wszelkimi smażonymi potrawami? No cóż pewnie Cię zmartwię ale smażenie nie było i nigdy nie będzie zdrowe. I nie chodzi tu głównie o fakt, że smaży się na tłuszczu ale o coś innego bo w sumie można to zrobić i bez dodatku tłuszczu. Proces smażenia i nie tylko, bo pieczenie, grillowanie, tostowanie itp.w wysokich temperaturach też nie zalicza się do zdrowych sposobów przyrządzania potraw. Człowiek został stworzony aby zajadać nieprzetworzony, surowy pokarm. Niestety szybko sam podkopał sobie dołek w postaci poznania ognia i cieplnej obróbki potraw. W procesie ewolucji jakoś jednak przystosował swój układ pokarmowy do możliwości spożywania obrobionego termicznie jedzenia. Dziś pewnie większość zdaje sobie sprawę, że najzdrowszą, najbogatszą w składniki pokarmowe żywnością jest właśnie surowa i oby jak najwięcej takiej było w naszym menu.
Czy smażenie jest zdrowe? O tym lekarz Ci nie powie
Dlaczego to nieszczęsne smażenie jest takie be? Otóż w żywności występują zazwyczaj tłuszcze, węglowodany, białka i inne składniki. Gdy taka żywność zostaje poddana działaniu wysokiej temperatury /smażenie, pieczenie, grillowanie, prażenie, tostowanie/ zachodzi w niej szereg skomplikowanych zmian chemicznych /reakcja Maillarda/ podczas których powstaje trujący akrylamid. Czym jest ten tajemniczy i strasznie brzmiący akrylamid? To związek wykazujący działanie neurotoksyczne oraz rakotwórcze. Oprócz akrylamidu efektem reakcji Maillarda jest wiele innych toksycznych związków wykazujących działanie prozapalne np. melanoidyny. I nie chodzi tu wyłącznie o obróbkę mięsa. Dotyczy to również warzyw, produktów mącznych w tym i niestety chlebów. Wyobraź sobie kiełbaskę smażoną czy grillowaną. Każda sklepowa kiełbasa zawiera saletrę, która pod wpływem wysokiej temperatury przekształca się w tzw. nitrozoaminy. W przypadku grillowania kiełbaska otrzymuje dodatkowy zastrzyk nitrozoaminów z dymiącego węgla. Nitrozoaminy również działają prozapalnie i rakotwórczo. Takie potrawy mogą zaostrzać przebieg i objawy chorób autoimmunologicznych.
Nie ma się co zastanawiać czy smażenie jest zdrowe czy nie, i w jaki sposób to obejść. Jeśli musisz smażyć rób to jak najkrócej, staraj się nie przysmażać, nie dodawaj za każdym razem nowej porcji tłuszczu i nie smaż kilkakrotnie na tym samym tłuszczu co często ma miejsce w barach w przypadku smażenia np. frytek. Kolejne pytanie pojawiające się przy zagadnieniu smażenia brzmi – który tłuszcz jest w tym celu najlepszy? Ten temat jednak obszernie rozwinę w jednym z najbliższych artykułów.
Jaki zatem sposób przyrządzania potraw jest najzdrowszy?
- Pewną alternatywą jest delikatne zapiekanie w piekarniku w 80-90 stopniach. W takiej temperaturze nie wytwarzają się owe szkodliwe związki. Granicą jest temperatura 100 stopni C. W sumie to nawet nie wiem jak nazwać taki sposób przyrządzania potraw. Może pieczenie w niskiej temperaturze?
- Kolejnym sposobem jest gotowanie na wolnym ogniu
- Zamiast smażenia warto rozważyć duszenie na wolnym ogniu z dodatkiem wody
- Najlepszym sposobem jest jednak „gotowanie” na parze. W taki sposób przyrządzam np. ryby a potem polewam je sosem koperkowo-cytrynowym. Pychota, wcale nie trzeba ich smażyć.
Jeśli nie potrafisz sobie wyobrazić życia bez smażeniny, grilla czy pieczonych udek, musisz zajadać się surowymi warzywami i owocami zawierającymi duże ilości witaminy C oraz innych antyoksydantów, aby zminimalizować szkodliwy wpływ owych związków powstałych podczas smażenia, pieczenia itp. Organizm pewne ilości tych szkodliwych związków jest w stanie wydalić jednak jeżeli będziesz dostarczać ich systematycznie, dzień w dzień to niestety z tym nie nadąży. Warto zrezygnować ze smażenia, grillowania czy pieczenia w wysokiej temperaturze na rzecz zdrowszych sposobów, w wyniku których powstają bardzo smaczne potrawy. Od czasu do czasu jednak można sobie pozwolić na placki ziemniaczane czy pyszną lasagne zaserwowaną z dużą ilością antyoksydacyjnej surowizny.
[…] Dlaczego smażenie nie jest najlepszym sposobem obróbki pożywienia, dowiesz się z artykułu: Czy smażenie jest zdrowe?O tym lekarz Ci nie powie! Placki z cukinii można wykonać również na bazie mąki bezglutenowej np. gryczanej i wówczas […]
[…] W diecie niskowęglowodanowej natomiast, węglowodany stanowią ok 20%, białka 20% – 30%, tłuszcze 50% – 60% jadłospisu. Jak widać największy udział stanowią tłuszcze. Jednak jest tu pewien haczyk bowiem tłuszcz tłuszczowi nierówny, podobnie jak w przypadku węglowodanów. Jeżeli będziesz objadać się tłuszczami rafinowanymi, trans, w większości nasyconymi to bardzo szybko odbije się to na Twoim zdrowiu oczywiście w negatywnym aspekcie. Dieta niskowęglowodanowa musi być odpowiednio zbilansowana aby nie działała na odwrót. Tłuszcze muszą pochodzić z jak najlepszych źródeł. Niebagatelne znaczenie ma również sposób przyrządzania potraw. Smażenie, pieczenie nigdy zdrowe nie będzie ponieważ podczas tego typu obróbki cieplnej zachodzi tzw.… Czytaj więcej »
[…] Smażenie to najgorszy sposób przyrządzania potraw a dodając do tego uwodornione oleje czy nawet roślinne oleje nierafinowane, których absolutnie nie wolno podgrzewać tworzysz mieszanki rakotwórcze. Jeśli jednak upierasz się przy smażeniu proponuję do tego procesu wykorzystać olej kokosowy lub z awokado. Oleje te utleniają się w wysokiej temperaturze więc są najlepszą alternatywą. Więcej na ten temat piszę w artykule – Czy smażenie jest zdrowe?O tym lekarz Ci nie powie! […]
Wszystko dobrze, lecz co jeść na co dzień ?bo zupełnie nie mam pojęcia co można u nas jeść zimą gdy na dworze brrr……
Jest wiele możliwości. Zamiast smażenia potrawy można przyrządzać na parze lub dusić.
dużo ciekawych informacji 🙂
Szczęśliwie nie lubię smażonych rzeczy, sam zapach mnie już zniechęca. Widać organizm często sam wie co dla niego dobre.
Eh to dlaczego natura nas tak skonstruowała ze sam zapach smażonego wywołuje ślinotok?:D ale dzieki za tekst:) warto rozumieć dlaczego coś nie jest dla nas zdrowe:)
To nie natura 😉 Jak człowiek powstał to nie nęcił go zapach smażeniny 😉
Dużo ciekawych informacji 🙂
Zauważyłam, że jak zbyt często jem smażone potrawy jest mi najzwyczajniej ciężko. Myślę, że po prostu trzeba zachować umiar i zwracać uwagę na czym smażymy. Pozdrawiam ciepło 🙂
Oczywiście masz rację! Od czasu do czasu sobie zgrzeszę i zjem domowej roboty pizzę zapiekaną w 200 stopniach, ups…
Z jednej strony masz rację – w smażonych potrawach są szkodliwe związki i warto zdawać sobie z tego sprawę. Z drugiej strony uważam, że w rozsądnych ilościach można smażyć – np. w diecie kreteńskiej smażono na oliwie, a i tak uznano te osoby za najzdrowsze pod względem chorób układu krążenia. Ale oczywiście ich dieta była bardzo bogata w warzywa, owoce i inne roślinne produkty neutralizująca efekt smażenia. Pozdrawiam 🙂
Na pewno masz rację, że smażenie nie jest do końca zdrowe, ale wg mnie kwestia zasadnicza to na czym smażymy ?:)
I bez dodatku tłuszczu smażenie jest szkodliwe więc to nie jest kwestia zasadnicza.
Bardzo ciekawy i potrzebny tekst, ja juz od dłuzszego czasu staram sie smażyc jak najmniej, choć nie jest to łatwe, głównie przez brak czasu..:(
No fajnie… tylko czym zastąpić smażoną rybkę?! 🙁 No, nie da się….
Rybki wcale nie trzeba smażyć aby była smaczna, ja robię na parze i potem daje na nią sosu cytrynowo-koperkowego, pychaaa. Do tego robi się szybko, czysto, bez bryzgania tłuszczem wokoło. Bardzo polecam 🙂
Zdecydowanie się zgadzam. Unikam smażenia w mojej kuchni jak ognia. Mój mąż parę lat temu miał problemy z woreczkiem żółciowym, odrzuciłam produkty przetworzone, najczęściej gotuje na parze lub w wolnowarze. Efekty – wspaniałe samopoczucie, zero bólu i waga w dół, czego można chcieć więcej?
Zgadzam sie i podoba mi sie, ze nie masz w sobie skrajnego radykalizmu