Czy smażenie jest zdrowe, czy można się bezkarnie zajadać wszelkimi smażonymi potrawami?  No cóż pewnie Cię zmartwię ale smażenie nie było i nigdy nie będzie zdrowe. I nie chodzi tu głównie o fakt, że smaży się na tłuszczu ale o coś innego bo w sumie można to zrobić i bez dodatku tłuszczu. Proces smażenia i nie tylko, bo pieczenie, grillowanie, tostowanie itp.w wysokich temperaturach też nie zalicza się do zdrowych sposobów przyrządzania potraw.  Człowiek został stworzony aby zajadać nieprzetworzony, surowy pokarm. Niestety szybko sam podkopał sobie dołek w postaci poznania ognia i cieplnej obróbki potraw. W procesie ewolucji jakoś jednak przystosował swój układ pokarmowy do możliwości spożywania obrobionego termicznie jedzenia. Dziś pewnie większość zdaje sobie sprawę, że najzdrowszą, najbogatszą w składniki pokarmowe żywnością jest właśnie surowa i oby jak najwięcej takiej było w naszym menu.

Czy smażenie jest zdrowe? O tym lekarz Ci nie powie

Dlaczego to nieszczęsne smażenie jest takie be? Otóż w żywności występują zazwyczaj tłuszcze, węglowodany, białka i inne składniki. Gdy  taka żywność zostaje poddana działaniu wysokiej temperatury  /smażenie, pieczenie, grillowanie, prażenie, tostowanie/ zachodzi w niej szereg skomplikowanych zmian chemicznych /reakcja Maillarda/ podczas których powstaje trujący akrylamid. Czym jest ten tajemniczy i strasznie brzmiący akrylamid? To związek wykazujący działanie neurotoksyczne oraz rakotwórcze. Oprócz akrylamidu efektem reakcji Maillarda jest wiele innych toksycznych związków wykazujących działanie prozapalne np. melanoidyny. I nie chodzi tu wyłącznie o obróbkę mięsa. Dotyczy to również warzyw, produktów mącznych w tym i niestety chlebów. Wyobraź sobie kiełbaskę smażoną czy grillowaną. Każda sklepowa kiełbasa zawiera saletrę, która pod wpływem wysokiej temperatury przekształca się w tzw. nitrozoaminy. W przypadku grillowania  kiełbaska otrzymuje dodatkowy zastrzyk nitrozoaminów z dymiącego węgla. Nitrozoaminy również działają prozapalnie i rakotwórczo. Takie potrawy mogą zaostrzać przebieg i objawy chorób autoimmunologicznych.

Nie ma się co zastanawiać czy smażenie jest zdrowe czy nie, i w jaki sposób to obejść.  Jeśli musisz smażyć rób to jak najkrócej, staraj się nie przysmażać, nie dodawaj za każdym razem nowej porcji tłuszczu i nie smaż kilkakrotnie na tym samym tłuszczu co często ma miejsce w barach w przypadku smażenia np. frytek. Kolejne pytanie pojawiające się przy zagadnieniu smażenia brzmi –  który tłuszcz jest w tym celu najlepszy? Ten temat jednak obszernie rozwinę w jednym z najbliższych artykułów.

Jaki zatem sposób przyrządzania potraw jest najzdrowszy?

• Pewną alternatywą jest delikatne zapiekanie w piekarniku w 80-90 stopniach. W takiej temperaturze nie wytwarzają się owe szkodliwe związki. Granicą jest temperatura 100 stopni C. W sumie to nawet nie wiem jak nazwać taki sposób przyrządzania potraw. Może pieczenie w niskiej temperaturze?
• Kolejnym sposobem jest gotowanie na wolnym ogniu
• Zamiast smażenia warto rozważyć duszenie na wolnym ogniu z dodatkiem wody
• Najlepszym sposobem jest jednak „gotowanie” na parze. W taki sposób przyrządzam np. ryby a potem polewam je sosem koperkowo-cytrynowym. Pychota, wcale nie trzeba ich smażyć.

Jeśli nie potrafisz sobie wyobrazić życia bez smażeniny, grilla czy pieczonych udek, musisz zajadać się surowymi warzywami i owocami zawierającymi duże ilości witaminy C oraz innych antyoksydantów, aby zminimalizować szkodliwy wpływ owych związków powstałych podczas smażenia, pieczenia itp. Organizm pewne ilości tych szkodliwych związków jest w stanie wydalić jednak jeżeli będziesz dostarczać ich systematycznie, dzień w dzień to niestety z tym nie nadąży. Warto zrezygnować ze smażenia, grillowania czy pieczenia w wysokiej temperaturze na rzecz zdrowszych sposobów, w wyniku których powstają bardzo smaczne potrawy. Od czasu do czasu jednak można sobie pozwolić na placki ziemniaczane czy pyszną lasagne zaserwowaną z dużą ilością antyoksydacyjnej surowizny.